1- علوفه
غذای طبیعی اسب علوفه می باشد و قاعدتاً در بیشتر مدت سال باید تمامی یا قسمت از خوراک اسب باشد.
2- دانه ها
عمده ترین دانه های مورد استفاده در غذای اسب دانه غلات می باشند.
این دانه ها در واقع حاوی کربوهیدرات های متراکم بوده که قسمت عمده آن نشاسته تشکیل می دهد.
مهمترین دانه های مورد استفاده در جیره اسب ها عبارتند از:
جو، یولاف، ذرت
3- کنسانتره (مواد متراکم)
در صورت ترکیب مواد مختلف غذایی این امکان فراهم می شود که اولاً ترکیبی با حجم کمتر و انرژی زایی بالاتر و غنی از پروتئین به وجود آید و همچنین می توان از برخی محصولات فرعی و مکمل های افزودنی استفاده نمود و غذای کامل را به وجود آورد.
البته باید توجه داشت از کنسانتره و دانه های پر انرژی نباید زیاد استفاده کرد زیرا اسب بی قرار و سرگشته شده و برای سواری مشکل آفرین می شوند.
نکته: کنسانتره گاوی که برای تغذیه و یا شیردهی درست شده اند نباید به مصرف اسب برسد زیرا دارای ترکیبات مانند اوره و یا فضولات مرغی هستند که می تواند اسب را مسموم کند.
سیلوها
استفاده از علوفه، دانه و ریشه سیلو شده می تواند بعنوان بخشی از غذای مادیان های پرورشی باشد.
محصولات فرعی زراعی و یا کارخانه جات و پرآوری شده استفاده زا برخی محصولات فرعی زراعی و صنعتی به دلیل مقرون به صرفه بودن آنها امروزه در تغذیه تمامی حیوانات رایج شده است.
مهمترین آنها عبارت اند از: سبوس گندم، تفاله چغندر قند، ملاس چغندر قند، انواع کنجاله ها و...
1- یونجه:
بدلیل خوش خوراک بودن و ارزش غذایی بالا بطور یقین عمده ترین علوفه مصرفی جهت تغذیه اسب ها در جهان می باشد و به دلیل فصلی بودن مقدار زیادی از آن را خشک کرده و در طول سال به مصرف اسب های می رسانند.
ارزش غذایی برگ های یونجه بیش از ساقه های آن است و باید دقت کرد در هنگام خشک کردند و حمل و نقل برگ ها از ساقه ها جدا نشوند. معمولاً اسب ها بر خلاف نشخوار کننده ها که در اثر مصرف زیادی یونجه نفخ می کنند دچار این مشکل نمی شوند. به راحتی می توان میزان %40 کل جیره حیوان را از یونجه تأمین کرد.
2- کاه:
کاه غلاتی مانند جو و گندم نیز یکی از مواد خوراکی بوده که به دلیل پایین بودن انرژی و حجیم بودن فقط به عنوان شکم پر کن در اسب ها باید مصرف شود.
کاه به خوبی هضم نمی شود و در هضم سایر مواد خوراکی نیز تأثیرگذار است.
کاه به عنوان جاذب آب است و در دستگاه گوارش متورم می شود و اسب را تشنه می کند. به دلیل جاذب آب بودن از کاه جهت بستر اسب ها استفاده می شود تا ادرار و مدفوع آنها جمع آوری شده و به پوست اسب آسیب نرساند.
سیلو کردن یونجه به همراه کاه غلات و ملاس سبب خوش خوراک شدن این ترکیب و حجیم شدن آن می شود.
مصرف زیاد کاه به تنهایی و یا کاه نکوبیده و پر از گرد و خاک می تواند علت دلدرد اسب و حتی مرگ آن باشد. مصرف بیش از 4 کیلوگرم در اسب بالغ توصیه نمی شود. ضمناً برای هر کیلو کاه بهتر است 250 گرم مکمل پروتئین به مصرف اسب برسد.
سیلوی ذرت و سایر علوفه ها
امکان تغذیه مادیان ها با استفاده از سیلوی ذرت، یونجه و ذرت خوشه ای وجود دارد. مطمئناً نباید در اسب های مسابقه ای و کره اسب های در حال رشد از سیلو استفاده کرد.
در اسب های آبستن نیمی از قسمت غذا را می توان از سیلوهای مرغوب استفاده کرد.
1- جو:
از نظر دام ها جو دانه ای مطلوب و پرانرژی بوده ولی از نظر پروتئین فقیر است. جو را به صورت ورقه، ورقه، پخته، خیسانده و بلغور شده در اختیار اسب گذارید. خیساندن جو علاوه بر گرفتن گرد و غبار آن باعث افزایش هضم جو نیز می شود. از آرد کردن جو خودداری کنید زیرا باعث حرکت سریع آرد جو در دستگاه گوارش اسب شده و قابلیت هضم را کم می کند ولی بلغور کردن آن مهم و قابل تأکید است. سعی شود جو خیسانده را خشک کنید و بعد به مصرف رسانید. (جوانه می زند و بوی خوبی می دهد) استفاده از جو کپک زده در غذای مادیان آبستن باعث ایجاد مشکلات و سقط جنین می شود.
2- یولاف
غذای مطلوب و اصلی اسب ها در بسیاری کشورها یولاف است ولی در کشور ما کشت یولاف محدود بوده و استفاده از آن نیز رایج نشده است.
3- ذرت
یکی از غلات پر انرژی است ولی نشاسته آن طوری است که در دستگاه گوارش حالت خمیری پیدا کرده و مصرف آن بدون دقت و احتیاط باعث ایجاد کولیک و دلدرد اسب می شود.
4- گندم و سبوس گندم
گندم نیز پر انرژی است اما بعلت ایجاد چسپاندگی در دستگاه گوارش باید در مصرف آن دقت کرد. ولی سبوس گندم می تواند بخشی از جیره خشک باشد. انرژی سبوس کم است اما به دلیل خواص فیزیکی در تغذیه اسب ها مطلوب است.
مثال: اگر سبوس با آب گرم خیسانده شود به عنوان یک ملین استفاده می شود و اگر خشک استفاده شود از بروز اسهال جلوگیری می کند.
در هنگام مصرف باید نسبت کلسیم به فسفر (2 به 1) رعایت شود زیرا سبوس از فسفر بالایی برخوردار است.
5- ذرت خوشه ای (سورگم)
دانه سورگم شباهت زیادی از نظر ترکیبات به ذرت دارد اما اندازه آن کمی کوچکتر و دارای پروتئین بیشتری است.
امکان استفاده از سورگم سیلو شده برای تغذیه اسب ها با رعایت محدودیت هایی امکان پذیر است.
6- کنجاله سویا
کنجاله سویا به عنوان مکمل پروتئین در تغذیه کره اسب های در حال رشد و مادیان های آبستن بخصوص در سه ماه آخر آبستنی مورد استفاده قرار می گیرد. توصیه می شود در زمان استفاده از این کنجاله از مکمل های پروتئین دار دیگری نیز مانند پودر ماهی استفاده شود.
7- کنجاله تخم پنجه
این کنجاله دارای پروتئین فراوانی است اما مقدار کلسیم آن کم می باشد که حتماً باید توسط سایر اجزای جیره اصلاح شود.
این کنجاله باعث درخشندگی رنگ اسب می شود ولی استفاده زیاد اسب را مسموم می کند. توصیه می شود این کنجاله را به مقدار 50 تا 70 کیلو در تن در کنسانتره تجاوز نکند.
8- تفاله چغندر قند
بدلیل حجیم و ارزان بودن می توان در غذاهای مادیان های پرورشی که فرم و تیپ آنها خیلی اهمیت ندارند استفاده کرد. حتی در حیوانات جوان و مسابقه ای نیز افتادگی شکم دور از ذهن نیست.
تفاله چغندر بدلیل شیرینی برای اسب ها خوش خوراک بوده ولی استفاده زیاد آنها می تواند مشکلات فراوانی بوجود آورد.
تفاله چغندر جاذب آب است و حتماً قبل از استفاده خیسانده شود که در صورت استفاده خشک باعث متورم شدن دستگاه گوارش سب می شود.
9- ملاس چغندر قند
بعد از جدا شدن قند از آب در کارخانه مایع غلیظ و سیاهرنگی باقی می ماند که ملاس گویند.
ملاس غنی از کربوهیدرات و قند می باشد و پروتئین کمی دارد و بدلیل طعم مناسب و شیرین، به عنوان مکمل اشتهاآور از آن یاد می شود.
ملاس ملین بوده و از آن به صورت کم استفاده می شود.
توصیه می شود ملاس را به همراه جاذب آن مانند سبوس، تفاله چغندر و یا کنسانتره ها و یا مواد سیلو شده به مصرف اسب رسد.
ارزان بودن، خوش خوراک بودن و غنی بودن از کربوهیدرات از ملاس ترکیبی ایده آل برای مادیان های پرورشی و یا در ترکیب کنسانتره استفاده می شود.
معمولاً %5 جیره اسب از ملاس است.
مکمل های معدنی در ملاس
بهترین راه در اختیار قرار دادن مواد مورد نظر اسب آجرهای لیسیدنی است که تقریباً تمامی عناصر معدنی را با نسبت های مختلف دارا است.
امروزه مکمل های معدنی و ویتامین به صورت پودر تهیه شده و با ترکیب به دانه های مورد استفاده و یا کنسانتره به مصرف اسب ها می رسد.
معمولاً برای دو دسته از اسب ها این مکمل ها توصیه می شود.
گروه اول: سیلمی ها و یا اسب هایی با فعالیت شدید.
گروه دوم: مادیان های آبستن در سه ماه آخر آبستنی تا ماه سوم شیردهی و همچنین کره های در حال رشد با وزن بیش از 150 کیلوگرم.
استفاده از نمک به صورت سنگ و یا فرم پودری، در مخلوط با کنسانتره در واقع راحت ترین راه تأمین برخی از عناصر معدنی می باشد.
مطالب کامل و دقیق در مورد تغذیه اسب در اپلیکیشن پرورش اسب :
و یا از فروشگاههای مانند کافه بازار و مایکت دانلود کنید